مدیر کل آژانس
بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود درباره برنامه هسته ای ایران به
موضوع درخواست بازرسی از سایت پارچین اشاره کرده و تاکید می‌کند ایران
اعلام کرده است قبل از حصول توافق امکان دسترسی به پارچین وجود ندارد.
بخش اول گزارش "یوکیو آمانو" که امروز جمعه منتشر شده است به شرح زیر است:
اجرای توافق پادمان‌های ان‌پی‌تی و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیر کل
A. مقدمه
1. این گزارش مدیر کل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت درباره
اجرای توافق پادمان‌های ان‌پی‌تی و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت
در جمهوری اسلامی ایران است.
2.شورای امنیت تایید کرده است که گام‌هایی که توسط شورای حکام در این
قطعنامه‌ها مورد درخواست واقع شده برای ایران الزام آور است. مفاد مرتبط
قطعنامه‌های شورای امنیت که به آن اشاره شد بر اساس فصل چهارم منشور سازمان
ملل تصویب شده و بر طبق بندهای آن قطعنامه‌ها اجباری است.
3.بر پایه "توافقنامه روابط" آن با سازمان ملل، آژانس ملزم به همکاری با
شورای امنیت برای اجرای مسئولیت شورای امنیت به منظور حفظ یا احیای صلح و
امنیت بین‌المللی است. تمام اعضای سازمان ملل موافق پذیرش و انجام تصمیمات
شورای امنیت هستند و در این خصوص موافق اتخاد اقداماتی هستند که منطبق با
تعهدات آنها بر اساس منشور سازمان ملل است.
4. این گزارش به تحولاتی که از گزارش قبلی (24 فوریه 2012) روی داده
می‌پردازد و همچنین موضوعات قدیمی‌تر. این گزارش بر مواردی که ایران به طور
کامل به تعهدات الزام آور خود عمل نکرده مانند اجرای کامل این تعهدات که
برای اعتمادسازی بین‌المللی در خصوص ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته‌ای
ایران مورد نیاز است، تمرکز می‌کند.
B. شفاف‌سازی درباره موضوعات حل نشده
همانطور که قبلا گزارش شد، در تاریخ 18 نوامبر 2011 شورای حکام قطعنامه
GOV/2011/69 را تصویب کرد که در میان مواردی که وجود داشت تاکید داشت برای
ایران و آژانس ضروری است تا گفت‌وگوهای خود را با هدف حل فوری تمام موضوعات
اصلی باقیمانده شدت ببخشند تا شفاف سازی در خصوص آن موضوعات از جمله
دسترسی به تمام اطلاعات، اسناد، سایت‌ها مواد و پرسنل مرتبط در ایران فراهم
شود.
شورای حکام همچنین از ایران خواسته است تا به طور جدی و بدون پیش شرط
وارد گفت‌وگوها با هدف احیای اعتماد بین‌المللی در خصوص ماهیت صرفا صلح
آمیز برنامه هسته‌ای ایران شود. در این خصوص، تیم آژانس به منظور برگزاری
دو دور گفت‌گو در ماه‌های ژانویه و فوریه 2012 از ایران بازدید کرد. در طی
این گفت‌وگوها، ایران و آژانس نتوانستند بر سر یک رویکرد سازمان‌یافته به
منظور شفاف سازی در زمینه تمام موضوعات باقیمانده مرتبط با برنامه هسته‌ای
ایران به توافق برسند؛ ایران اظهارنامه‌ای ابتدایی ارائه داد که در آن
نگرانی‌های آژانس را رد می کرد؛ آژانس سوالاتی ابتدایی درباره پارچین و
کارشناس خارجی برای ایران مطرح کرد که تا کنون آژانس هنوز پاسخی در این
باره دریافت نکرده و ایران اظهار کرده است که قادر به دادن دسترسی به سایت
پارچین نیست.
6. مدیر کل، شورای حکام را در نشست مارس 2012 آن از این امر آگاه ساخت که
آژانس به پرداختن به موضوع هسته‌ای ایران از طریق گفت‌وگو و در مسیری
سازنده ادامه می‌دهد. بلافاصله پس از آن نشست، تبادلات بیشتر میان آژانس و
ایران برای بررسی چگونگی ادامه گفت‌وگوها روی داد.
7. ایران و آژانس دور سومی از گفت‌وگوها را در وین در تاریخ 14 و 15 می
2012 برگزار کردند که در طی آن مباحث بر سر یک رویکرد سازمان یافته به
منظور شفاف سازی تمام موضوعات باقیمانده ادامه یافت. پیشرفت در این
گفت‌وگوها به صورت یک سند پیش نویش منعکس شد که بر موضوعات گفته شده در
ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیرکل آمده است. موضوعات مرتبط با صحت و تکمیل
بودن اظهارات ایران به غیر از مواردی که در ضمیمه گزارش نوامبر 2011 آمده،
به طور جداگانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. ایران در پاسخ به درخواست
آژانس برای دسترسی به سایت پارچین (پاراگراف شماره 24 را ببینید) اعلام کرد
که چنین دسترسی تا پیش از حصول توافقی که درباره یک رویکرد سازمان یافته
به آن دست یافته شده، غیرممکن است.
8. مدیر کل در نامه‌ای به تاریخ 17 می 2012 به آقای سعید جلیلی دبیر
شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد که در پرتو پیشرفتی که بر سر توافق
در خصوص یک رویکرد سازمان یافته صورت گرفته، شرایط برای او هم اکنون به
منظور پذیرش دعوت ایران برای سفر به این کشور صحیح است. مدیر کل اعلام کرد
که هدف از این سفر بحث درباره موضوعات علاقه مندی مشترک و به ویژه نهایی
کردن این توافق بر اساس ملاحظات درباره یک رویکر سازمان یافته است. در جواب
نامه‌ای به تاریخ 18 می 2012 علی اصغر سلطانیه سفیر و نماینده دائم ایران
در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیر کل را از پاسخ مثبت ایران در خصوص
این سفر آگاه کرد.
9. در تاریخ 21 مه 2012، مدیر کل جلساتی رادر تهران با آقای جلیلی،
فریدون عباسی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و علی اکبر
صالحی وزیر امور خارجه ایران برگزار کرد. در طی این گفت‌وگوها، شماری از
موضوعات مورد علاقه دوطرف مورد بحث قرار گرفت به ویژه موضوعات شفاف سازی
مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران. در طی دیدار با آقای
جلیلی، در خصوص توافق بر سر یک رویکرد سازمان یافته تصمیم گیری شد. با
اینکه برخی از اختلافات میان ایران و آژانس هنوز در زمینه سند منتج از
گفت‌وگوهای 14 و 15 مه 2012 باقی مانده بود، آقای جلیلی تصریح کرد که این
اختلافات مانعی برای رسیدن به توافق نیست.
C. تاسیسات اعلام شده بر اساس توافق پادمانی ایران
10. ایران بر اساس توافق پادمانی خود به آژانس درباره 16 تاسیسات هسته‌ای
و 9 محل خارج از تاسیسات که مواد هسته‌ای به طور عادی استفاده می‌شوند
(LOFs) اطلاع رسانی کرده است. با وجود اینکه چنین فعالیت‌هایی توسط ایران
در برخی تاسیسات انجام می‌شوند که مغایر با قطعنامه‌های شورای حکام و شورای
امنیت هستند، که در زیر می‌آیند، آژانس به اجرای پادمان‌ها در این تاسیسات
و LOFs ادامه می‌دهد.
D. فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی
11. بر خلاف قطعنامه‌های مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، ایران تا
کنون فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی خود در تاسیسات اعلام شده‌ای که در زیر
به آن اشاره می‌شود و همگی تحت پادمان‌های آژانس هستند، به حالت تعیلیق در
نیاورده است. بر اساس جدیدترین آماری که در اختیار آژانس قرار گرفته، ایران
6197 کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم را به اورانیوم 235 پنج درصد غنی کرده
است و 146.5 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم را به اورانیوم 235 بیست درصد
از زمانی که به تولید چنین موادی دست زده، تبدیل کرده است.
D.1. نطنز: تاسیسات غنی سازی سوخت و تاسیسات غنی سازی سوخت آزمایشی
12. تاسیسات غنی سازی سوخت (FEP): این تاسیسات یک مجتمع غنی سازی
سانتریفیوژی برای تولید اورانیوم با غنای پایین است یعنی تا غنای پنج درصد
اورانیوم 235 است که برای اولین بار در سال 2007 عملیاتی شد. این تاسیسات
شامل دو سالن آبشاری است: سالن تولید A و سالن تولید B. بر اساس اطلاعات
طراحی تسلیمی از جانب ایران، هشت واحد برای سالن تولید A طراحی شده است که
شامل 18 آبشار در هر واحد است. هیچ اطلاعات طراحی مفصلی تاکنون در خصوص
سالن تولید B ارائه نشده است.
منبع:فارس
