ویژه نامه شهادت حضرت زهرا (س) "شماره 1"/تلاش برای آزاد سازی دین

کسانی که با فاطمه زهرا(س) و همسرش علی (ع) بدرفتاری کردند، قبلاً با پدر بزرگوارش بد عهدی کرده اند. سنادید(بزرگان) قریش تا می توانستند نگذاشتند وجود مبارک رسول گرامی رشد کند، بعد از رشد آن حضرت، در رفع مقام او کوتاهی نکردند. اینها در حدوث و بقاء مشرکان جاهلی کوشش کردند که وجود مبارک رسول گرامی رشد نکند و بعد از رشد، چراغش را هم خاموش کنند که یریدون ل یطف ئوا نور الله (1)، در دفع و رفع کوتاهی نکرده اند؛ اینها مشرکان حجاز بودند.

از همان تبارکسانی بودند که نگذاشتند این بانو و همسرش رشد بکنند، بعد از رشد هم در خاموش کردن چراغ ولایت کوتاهی نکردند! تا آنجا که ممکن بود بعد از جریان رحلت رسول گرامی با تشکیل سقیفه بنی ساعده جلوی مقام حضرت را گرفتند؛ جریان فدک یک گوشه بود، جریان خانه نشین کردن حضرت امیر (ع) گوشه دیگر بود که نگذاشتند وجود مبارک حضرت به مقامی برسد. اگر آن حضرت به مقام امامت و خلافت می رسید، دیگر امویان و مروانیان نمی بودند، دیگر عباسیان نمی بود، دیگر سلسله 2500 ساله شاهنشاهی با خلافت اموی و مروانی و عباسی مسموم، شکل نمی گرفت، دیگر ما این روز سیاه را نمی داشتیم، دیگر این خطرات در کار نبود ! اگر آن بود مردم روشن تر می شدند، بیدار می شدند؛ اداره مردم با فرهنگ، خیلی آسان است.
غرض آن است که وجود مبارک امیر المؤمنین و فاطمه زهرا (س) همان آسیبی را از مردم حجاز دیدند که وجود مبارک رسول گرامی دید. مشرکان در دفع کوشیدند، در رفع دریغ نکردند؛ تا توانستند نگذاشتند پیغمبر به مقامی برسد، بعد از اینکه حضرت رسید، جنگ هائی را علیه او تحمیل کردند؛ آن بدرش، آن خندقش، آن احزابش و آن جنگ های دیگر. تبار همانها نگذاشتند علی بن أبیطالب به مقامی برسد، سالیان متمادی او را منزوی کردند؛ بعد از اینکه حضرت به مقامی رسید، جمل و نهروان و صفین را علیه او تحمیل کردند و اگر چنانچه آنها تلاش و کوشش شان به جائی می رسید، بقیه اسلام را هم محو می کردند.
رحلت نبی اکرم (ص) و اسارت دین برای کسب دنیا
اینها در همان طلیعه دین و رحلت رسول گرامی، آمدند دین را مصادره کردند. یعنی قرآن را مصادره کردند، عترت را مصادره کردند؛ از یک طرف گفتند حسبنا ک تاب الله، عترت را خانه نشین کردند و این قرآن را هم مصادره کردند. شما در این عهدنامه مالک که با تدوین و تقریر وجود مبارک امیر المؤمنین (ع) تنظیم شد بنگرید، حضرت در آن عهدنامه معروف مالک اشتر فرمود : مالک ! ما در یک شرائط استثنائی به سر می بریم، شما می دانید وارث چه حکومتی هستید : ا نّ هذا الدّین کان اسیراً ف ی اید ی الاشرار، یعمل ف یه ب الهوی و یطلب ب ه الدّنیا (2). فرمود : سخن از فدک و امثال فدک نبود، سخن از علی و امثال علی نبود، سخن از اصل دین بود. اینها خواستند دین را مصادره کنند و به اسارت در بیاورند و اسیر کردند. مالک ! این دین سالیان متمادی در اسارت بود. نماز بود، حج بود، زکات بود، روزه بود؛ امّا نماز اسیر، حج اسیر، زکات اسیر ! شما می بینید الآن در حجاز هست، در بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی به شکل صوری نماز هست، امّا نماز اسیر؛ حج هست، امّا حج اسیر؛ روزه هست، امّا روزه اسیر ! آن نمازی که فریاد ندارد، حجّی که قیام ندارد، روزه ای که رهبری ندارد، روزه اسیر است؛ اما من آمدم، این خلافت را پذیرفتم، زنجیر را از دست و پای دین آزاد کردم تا مردم بدانند نماز یعنی چه، روزه یعنی چه، حج یعنی چه، زکات یعنی چه ! اینها وسیله ای است که مردم را به خالق اینها نزدیک می کند، مالک، بدان اینها هوای نفس را به حساب دین ثبت می کردند، به نام دین هوا را پیاده می کردند و مانند آن.
وقتی دین در اسارت امویان قرار گرفت، مستحضرید که اسیر را آن امیر در چنگال خود دارد. یا او را اعدام می کند یا او را آزاد می کند یا او را به عنوان برده می گیرد و می فروشد ! امویان که دین را به اسارت گرفتند، هرگز به مصلحتشان نبود دین را آزاد بگذارند تا مردم معنای واقعی نماز و روزه و حج و زکات را بفهمند ! پس دین را اینها در اسارت نگه داشتند و آزاد نکردند !
برخوردهای نظام سلطه اموی با دین
در طی سالهای پس از رحلت پیامبر (ص)
ماند دو امر؛ یا دین را اعدام کنند، یا دین را به عنوان برده بفروشند. دیدند اعدام دین فعلاً زود است، الآن نمی توانند بگویند: لع ب الهاش م ب الملک فلا. خبر جآء و لا وحأ نزل(3)! یک چند سالی باید بگذرد، مردم کم کم از معارف الهی فاصله بگیرند، حسین بن علی در خونش بغلطد تا حاکم شام بگوید : لع ب الهاش م ب الملک فلا خبر جآء و لا وحأ نزل، که همین حرف که اعدام دین بود در سال 61 هجری از حلقوم همین اموی نا پاک بر فراز کرسی زرّین شام آن روز شنیده شد. بنابراین این بیان نورانی امیرالمؤمنین که فرمود : ا نّ هذا الدّین کان اسیراً ف ی اید ی الاشرار، یعمل ف یه ب الهوی و یطلب ب ه الدّنیا یک چیز روشنی بود که اینها در جریان سقیفه، دین را به اسارت گرفتند.
تلاش حضرت زهرا (س) برای آزادسازی دین و نه آزادی فدک
این بانوی قدسی سعی کرد دین را زنده نگه بدارد تا روزی از دست اینها آزاد بشود و گرنه همان اوائل، اینها این دین را اعدام می کردند ! سخن از فدک نیست. آنوقتی هم که فدک در اختیار اینها بود، این بزرگواران نان جو می خوردند! وجود مبارک صدیقه کبری با این جمله قرآنی و با تعبیر غیبت در خطاب، حکومت را استیضاح کرد، فرمود : افحکم الجاه لیّه تبغون و من احسن حکماً م ن الله ل قوم یوق نون (4). فرمود: شما حکومت جاهلی تشکیل دادید، سخن از من و همسر و امثال اینها نیست ! وقتی قرآن و دین به عنوان اصول ارزشی حجت نباشد، حکومت، حکومت جاهلی است.
پس مسأله توسل برای تتمیم قابلیّت قابل است، نه فاعلیّت فاعل ! و سمیع بودن خدا هم به دو معناست که شفاعت و توسل درباره یکی از این دو است و ذات قدسی مثل قرآن کریم حبل متین است و این حبل از آسمان نازل شده به نحو آویختن نه انداختن. آنجوری که قرآن نازل شده، آنجور باران نازل نشده ! آنجوری هم که باران نازل می شود، قرآن نازل نشده ! اینها نازل شده اند به صورت آویختن، موجودات دیگر نازل شده اند به منزله انداختن. این موجود انداخته، نیازمند است که به آن موجود آویخته دستاویز شود، به آن متوسل شود تا فیض را بتواند از ذات أقدس له دریافت کند. تتمیم قابلیّت قابل را ذوات مقدّس ائمه به عهده دارند و گرنه از طرف ذات أقدس له هیچ نیازی نیست.

بیانات حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (مدظلّه العالی)/به مناسبت سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)/در مجتمع فرهنگی مذهبی موعود (عج) ـ مشهد مقدّس؛ مرداد 1382

منبع:باشگاه خبرنگاران