
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سفر به خراسان شمالی و دیدار با مردم بجنورد فرمودند: « اگر بخواهیم هدفهاى ملت ایران را در یک مفهوم خلاصه کنیم که بتواند تا حدود زیادى خواستههاى عمومى کشور و ملت را بیان کند و آن را در بر بگیرد، آن مفهوم کلیدى عبارت است از پیشرفت؛ منتها با تعریفى که اسلام براى پیشرفت میکند. پیشرفت در منطق اسلام، متفاوت است با پیشرفت در منطق تمدن مادى غرب. آنها یک بُعدى مىبینند، آنها با یک جهت - جهت مادى - به پیشرفت نگاه میکنند. پیشرفت در نظر آنها، در درجهى اول و به عنوان مهمترین، عبارت است از پیشرفت در ثروت و پیشرفت در علم و پیشرفت نظامى و پیشرفت فناورى. پیشرفت در منطق غربى اینهاست؛ اما در منطق اسلامى، پیشرفت ابعاد بیشترى دارد: پیشرفت در علم، پیشرفت در اخلاق، پیشرفت در عدالت، پیشرفت در رفاه عمومى، پیشرفت در اقتصاد، پیشرفت در عزت و اعتبار بینالمللى، پیشرفت در استقلال سیاسى - اینها همه در مفهوم پیشرفت، در اسلام گنجانده شده است - پیشرفت در عبودیت و تقرب به خداى متعال؛ یعنى جنبهى معنوى، جنبهى الهى؛ این هم جزو پیشرفتى است که در اسلام هست و در انقلاب ما هدف نهائى ماست: تقرب به خدا. هم «دنیا» در این پیشرفتى که مورد نظر است، ملحوظ شده است، هم «آخرت». اسلام به ما آموخته است که «لیس منّا من ترک دنیاه لأخرته و لا ءاخرته لدنیاه»؛(1) دنیا را براى آخرت نباید ترک کرد، همچنان که آخرت را نباید فداى دنیا کرد. در یک روایتى میفرماید: «اعمل لدنیاک کأنّک تعیش ابدا»؛ یعنى برنامهریزى دنیا را فقط براى چند روزهى زندگىِ خودت نکن؛ براى پنجاه سال برنامهریزى کن. این را مسئولان کشور، مسئولان برنامههاى عمومىِ مردمى باید مورد توجهشان قرار بدهند ... پیشرفت اسلامى، پیشرفت در منطق انقلاب، یعنى این؛ یعنى همهجانبه.»
به عبارت دقیقتر مقام معظم مفهوم پایه و نقطه عزیمت برای تبیین هدفگیری کلی اسلام و نظام اسلامی را در حوزههای مختلف از جمله اقتصاد مفهوم کلی پیشرفت معرفی کرده و پیشرفت مورد نظر اسلام را در مقایسه با پیشرفت مورد نظر غرب در ابعاد مختلف برشمرده و مشخص کردهاند.
ایشان در همین سفر برای تبیین مفهوم پیشرفت در منطق اسلام توضیحات بیشتری ارائه کردهاند چنانکه در دیدار مردم اسفراین فرمودهاند:« ما عرض کردیم که هدف، پیشرفت است. پیشرفت به معناى تحرک دائمى است. اگر دقت کنیم، پیشرفت، هم راه و مسیر است، هم هدف است. ما میگوئیم هدف، پیشرفت است؛ در حالى که پیشرفت یعنى حرکت به جلو. چطور حرکت به جلو میتواند هدف قرار بگیرد؟ توضیحش این است که پیشرفت انسان هرگز متوقف نمیشود.»
مقام معظم رهبری همچنین در دیدار جوانان استان خراسان شمالی فرمودند:« پیشرفت در مفهوم اسلامى، با پیشرفت یک بُعدى یا دو بُعدى در فرهنگ غربى متفاوت است؛ چند بُعدى است. یکى از ابعاد پیشرفت با مفهوم اسلامى عبارت است از سبک زندگى کردن، رفتار اجتماعى، شیوهى زیستن - اینها عبارةٌ اخراى یکدیگر است - این یک بُعد مهم است»
*پیشرفت همه جانبه، تمدن سازی جدید اسلامی و عقل معاش
اما چرا پیشرفت آن هم به صورت همه جانبه و در ابعاد گوناگون به عنوان هدف اصلی انقلاب و اسلام مطرح شده است؟ تمدنسازی و ایجاد یک زندگی اجتماعی مؤمنانه در کنار زیست فردی مؤمنان یکی از اهداف متعالی اسلام است و آنچه درباره تحقق عدالت اجتماعی در زمان منجی آخرالزمان در ادبیات دینی مطرح شده است نیز ناظر به مساله سبک، نحوه و زیرساخت زندگی اجتماعی مردمان است.
مقام معظم رهبری پیشرفت همهجانبه را متناظر با مفهوم تمدنسازی جدید اسلامی میدانند. ایشان در دیدار جوانان خراسان شمالی می فرمایند: « اگر پیشرفت همه جانبه را به معناى تمدنسازى نوین اسلامى بگیریم - بالاخره یک مصداق عینى و خارجى براى پیشرفت با مفهوم اسلامى وجود دارد. این تمدن نوین دو بخش دارد: یک بخش، بخش ابزارى است؛ یک بخش دیگر، بخش متنى و اصلى و اساسى است. به هر دو بخش باید رسید.